Twój przewodnik po śródziemiu
Aratar („Wywyższeni”) – ośmiu najpotężniejszych spośród Valarów, których moc przewyższała wszystkich pozostałych mieszkańców Amanu. Do grona Aratarów należą: Manwë i Varda, władający na szczycie Taniquetilu w pałacu Ilmarin; Ulmo, pan wszystkich wód; Aulë, kowal i twórca materii; Yavanna, dawczyni owoców; Mandos (Námo), strażnik losów i umarłych; jego siostra Nienna, pani…
Arda – w języku quenyi nazwa całego świata stworzonego przez Ilúvatara i ukształtowanego przez Valarów. Obejmuje zarówno krainy śmiertelnych (Śródziemie), jak i Nieśmiertelne Krainy (Aman). W szerszym ujęciu Arda stanowi część Eä – całego Wszechświata powołanego do istnienia w Muzyce Ainurów. W jej granicach rozgrywają się wszystkie opowieści opisane przez…
Balchoth – lud wschodni (Easterlingowie), żyjący w Rhovanionie w Trzeciej Erze. Byli dzikim i wojowniczym plemieniem, które pod wpływem Saurona, działającego wówczas z Dol Guldur w Mrocznej Puszczy, wielokrotnie najeżdżało ziemie Gondoru. W 2510 roku Balchothowie przekroczyli Anduinę na łodziach i wtargnęli do prowincji Calenardhon, pustosząc ją i mordując mieszkańców.…
Balar – wyspa u wybrzeży Beleriandu, położona w Zatoce Balar. Według podań początkowo stanowiła część pływającej wyspy Tol Eressëa, użytej przez Ulma, Władcę Wód, do przewiezienia Telerich do Amanu. Kiedy wyspa osiadła na mieliźnie, część znana jako Balar oddzieliła się i pozostała u wybrzeży Śródziemia. Balar była szczególnie umiłowana przez…
Arnor – północne królestwo Dúnedainów, założone w 3320 roku Drugiej Ery przez Elendila, który po Upadku Númenoru osiedlił się w Eriadorze i panował jako Najwyższy Król Dúnedainów. Stolicą Arnoru było początkowo Annúminas nad Jeziorem Evendim, a od 861 roku – Fornost. Po śmierci króla Eärendura w 861 roku Arnor został…
Arwena Undómiel (2413 T.E.–121 C.E.) – elfia księżniczka Rivendell, córka Elronda Półelfa i Celebrían, wnuczka Galadrieli i Celeborna. Uważana była za największą piękność swego czasu; elfowie nazywali ją Gwiazdą Wieczorną, a w quenyi Undómiel („Panna Wieczorna”). Przez większą część życia mieszkała w Rivendell i Lothlórien. W 2951 roku Trzeciej Ery…
Asëa Aranion („Liść Królów”) – roślina o właściwościach leczniczych, znana wśród ludzi częściej pod nazwą athelas (sind.) lub Królewski Liść (westron). Według tradycji została przywieziona do Śródziemia przez Númenorejczyków i odznaczała się szczególną mocą w rękach prawowitych królów z ich rodu. Zioło posiadało działanie uspokajające i oczyszczające, a w odpowiednich…
Ash Mountains (Ered Lithui – „Góry Popielne”) – pasmo górskie stanowiące północną granicę Mordoru, królestwa Saurona. Razem z Ephel Dúath („Górami Cienia”), które otaczały Mordor od zachodu i południa, tworzyły naturalną barierę w kształcie podkowy, odgradzającą tę krainę od reszty Śródziemia. Pasmo było niemal całkowicie nieprzejezdne; jedyną znaczącą drogę do…
Atanatári („Ojcowie Ludzi”) – określenie używane przez Noldorów wobec pierwszych ludzi, którzy w Pierwszej Erze przybyli ze wschodniego Śródziemia do Beleriandu, gdzie zetknęli się z Noldorami i Sindarami. W sindarinie częściej stosowano nazwę Edain. Atanatári nauczyli się wielu umiejętności od elfów, zwłaszcza od Calaquendi, którzy niedawno wrócili z Amanu. Wpływ…
Amanyar – „Ci z Amanu”; określenie elfów, które odbyły Wielką Podróż i dotarły do Nieśmiertelnych Krain. Termin ten obejmuje wszystkie ludy Eldarów, które zamieszkały w Amanie, niezależnie od czasu przybycia: Vanyarów, Noldorów oraz tę część Telerich, która osiedliła się w Eldamarze. Pojęcie Amanyarów przeciwstawiane jest ogólnie elfom, które pozostały w…
