Twój przewodnik po śródziemiu
Aratar („Wywyższeni”) – ośmiu najpotężniejszych spośród Valarów, których moc przewyższała wszystkich pozostałych mieszkańców Amanu. Do grona Aratarów należą: Manwë i Varda, władający na szczycie Taniquetilu w pałacu Ilmarin; Ulmo, pan wszystkich wód; Aulë, kowal i twórca materii; Yavanna, dawczyni owoców; Mandos (Námo), strażnik losów i umarłych; jego siostra Nienna, pani…
Arda – w języku quenyi nazwa całego świata stworzonego przez Ilúvatara i ukształtowanego przez Valarów. Obejmuje zarówno krainy śmiertelnych (Śródziemie), jak i Nieśmiertelne Krainy (Aman). W szerszym ujęciu Arda stanowi część Eä – całego Wszechświata powołanego do istnienia w Muzyce Ainurów. W jej granicach rozgrywają się wszystkie opowieści opisane przez…
Balchoth – lud wschodni (Easterlingowie), żyjący w Rhovanionie w Trzeciej Erze. Byli dzikim i wojowniczym plemieniem, które pod wpływem Saurona, działającego wówczas z Dol Guldur w Mrocznej Puszczy, wielokrotnie najeżdżało ziemie Gondoru. W 2510 roku Balchothowie przekroczyli Anduinę na łodziach i wtargnęli do prowincji Calenardhon, pustosząc ją i mordując mieszkańców.…
Balar – wyspa u wybrzeży Beleriandu, położona w Zatoce Balar. Według podań początkowo stanowiła część pływającej wyspy Tol Eressëa, użytej przez Ulma, Władcę Wód, do przewiezienia Telerich do Amanu. Kiedy wyspa osiadła na mieliźnie, część znana jako Balar oddzieliła się i pozostała u wybrzeży Śródziemia. Balar była szczególnie umiłowana przez…
Atanatári („Ojcowie Ludzi”) – określenie używane przez Noldorów wobec pierwszych ludzi, którzy w Pierwszej Erze przybyli ze wschodniego Śródziemia do Beleriandu, gdzie zetknęli się z Noldorami i Sindarami. W sindarinie częściej stosowano nazwę Edain. Atanatári nauczyli się wielu umiejętności od elfów, zwłaszcza od Calaquendi, którzy niedawno wrócili z Amanu. Wpływ…
Amanyar – „Ci z Amanu”; określenie elfów, które odbyły Wielką Podróż i dotarły do Nieśmiertelnych Krain. Termin ten obejmuje wszystkie ludy Eldarów, które zamieszkały w Amanie, niezależnie od czasu przybycia: Vanyarów, Noldorów oraz tę część Telerich, która osiedliła się w Eldamarze. Pojęcie Amanyarów przeciwstawiane jest ogólnie elfom, które pozostały w…
Argonath („Królewskie Kamienie”), znane także jako Bramy Królów lub Bramy Gondoru – para monumentalnych posągów wykutych w klifach nad Anduiną, u wejścia do jeziora Nen Hithoel, powyżej wodospadów Rauros. Posągi przedstawiały pierwszych królów Gondoru, Isildura i Anáriona, i zostały wyrzeźbione w roku 1340 Trzeciej Ery, aby oznaczyć północną granicę królestwa.…
Arien – Maia, strażniczka Słońca. Była płomiennym duchem ognia, niegdyś służącym Vánie, Wiecznie Młodej, w ogrodach Valinoru. Po zniszczeniu Dwóch Drzew Arien otrzymała zadanie poprowadzenia jedynego ocalałego owocu Laurelina przez niebiosa w naczyniu wykutym przez Aulëgo. Od tej chwili stała się ucieleśnieniem i przewodniczką Słońca. W tradycji Śródziemia uważano ją…
Armenelos („Złote Armenelos”) – stolica Númenoru, położona na wschodnich zboczach Meneltarmy, najwyższej góry wyspy. Było największym miastem królestwa, a także siedzibą królewskiego dworu i administracyjnym centrum Númenoru. W późniejszych wiekach Trzeciej Er y wielu królów Armenelos uległo wpływowi Saurona, co doprowadziło do odwrócenia się Númenorejczyków od Valarów i w końcu…
Arnor – północne królestwo Dúnedainów, założone w 3320 roku Drugiej Ery przez Elendila, który po Upadku Númenoru osiedlił się w Eriadorze i panował jako Najwyższy Król Dúnedainów. Stolicą Arnoru było początkowo Annúminas nad Jeziorem Evendim, a od 861 roku – Fornost. Po śmierci króla Eärendura w 861 roku Arnor został…
