Kategoria: A

Azaghâl – król krasnoludzkiego królestwa Belegostu w Górach Błękitnych podczas Pierwszej Ery. Jego lud słynął z wykuwania najlepszych ostrzy i kolczug, szczególnie odpornych na smoczy ogień. Podczas Nirnaeth Arnoediad („Bitwy Niezliczonych Łez”, 472 rok Pierwszej Ery) krasnoludy Belegostu jako jedyne były w stanie stawić czoła smokom Morgotha. Azaghâl poprowadził swój…

Azanulbizar (khuzdul: „Dolina Ciemnego Strumienia”), znana ludziom jako Dolina Dimrill – dolina u wschodnich wrót Khazad-dûm, ze źródłami rzeki Kibil-nâla (Srebrnej Żyły) i jeziorem Kheled-zâram (Mirrormere), czczonym przez krasnoludy jako miejsce wizji i proroctw. Po upadku Khazad-dûm i przebudzeniu Balroga dolina stopniowo podupadła i stała się ponura oraz niebezpieczna. W…

Aulë – jeden z Valarów, zwany „Kowalem” i „Stwórcą Gór”. Był mistrzem wszelkiego rzemiosła, sztuki obróbki metali i kamieni szlachetnych oraz kształtowania materii Ardy. To on wykuł Lampy Valarów, a także naczynia, w których umieszczono Słońce i Księżyc. Aulë jest czczony przez krasnoludy jako Mahal („Stwórca”), gdyż z jego myśli…

Avallónë – port i główne miasto elfów Telerich na wyspie Tol Eressëa, położonej w Zatoce Eldamaru w Amanie. To właśnie tam Teleri nauczyli się sztuki budowy okrętów i stamtąd po raz pierwszy wypłynęli do wybrzeży Eldamaru. W Drugiej Erze Avallónë było miejscem, z którego Elfy Morskie najczęściej żeglowały do Númenoru,…

Avari („Niechętni”) – elfy, które w Czasie Przebudzenia nad Cuiviénen odmówiły udziału w Wielkiej Podróży do Amanu, kiedy Valarowie wezwali Pierworodnych do Nieśmiertelnych Krain. W przeciwieństwie do Eldarów, którzy podjęli wędrówkę na Zachód, Avari pozostali w Śródziemiu. Avari nie posiadali scentralizowanej organizacji politycznej – nie budowali wielkich miast i nie…

Avathar („Cienie”) – południowy region kontynentu Amanu w Nieśmiertelnych Krainach, położony między pasmem Pelóri a Wielkim Morzem. Była to kraina zimna, mroczna i niemal bezludna, określana mianem pustkowia cieni. W Avatharze przez długi czas żyła Ungolianta, pradawny pajęczy demon. To stamtąd została wezwana przez Melkora, aby wspólnie z nim dokonać…

Azog – wódz orków z Morii w Trzeciej Erze. Był jednym z najpotężniejszych i najbardziej bezwzględnych orków swego czasu, znanym z brutalności i okrucieństwa. W 2790 roku Trzeciej Ery pojmał i zamordował krasnoludzkiego króla Thróra, którego ciało następnie okaleczył, co stało się bezpośrednią przyczyną Wojny Krasnoludów z Orkami. Przez następne…

Atani („Drugorodni”) – ogólna nazwa ludzi w języku quenyi, przeciwstawiana elfom – Eldarom, czyli Pierworodnym. Termin odnosił się do całej rasy śmiertelników, którzy pojawili się we wschodnim Śródziemiu w czasie Pierwszej Ery, po wschodzie Słońca. Noldorowie stosowali to miano także w odniesieniu do Trzech Domów ludzi, którzy przybyli do Beleriandu…

Athelas (sind.), znany także jako Asëa Aranion w quenyi („Liść Królów”) oraz Królewski Liść w języku westron – roślina o właściwościach leczniczych, sprowadzona do Śródziemia przez Númenorejczyków. W tradycji elfów i ludzi otaczała ją legenda, że jej pełna moc objawia się jedynie w rękach prawowitych dziedziców królów Númenoru. Na przestrzeni…

Aratar („Wywyższeni”) – ośmiu najpotężniejszych spośród Valarów, których moc przewyższała wszystkich pozostałych mieszkańców Amanu. Do grona Aratarów należą: Manwë i Varda, władający na szczycie Taniquetilu w pałacu Ilmarin; Ulmo, pan wszystkich wód; Aulë, kowal i twórca materii; Yavanna, dawczyni owoców; Mandos (Námo), strażnik losów i umarłych; jego siostra Nienna, pani…